Sug‘urtadan hikmat topganlar

Surxondaryo asosan qishloq xo‘jaligidan ro‘zg‘or qiladi. Iqlim bunga qulay sharoit yaratadi. Viloyatda paxtachilik, g‘allachilik, pillachilik, limonchilik rivojlangan. Tog‘oldi tumanlarda odamlar bog‘dorchilik va tokchilik bilan shug‘ullanadi. Chorvachilikda qoramol, qo‘y, echki, yilqi, parranda, quyon boqiladi. Tog‘ hududi va adirlar chorva uchun yozgi yaylov. Qishloq aholisi kundalik turmush tarzi dehqonchilik va chorvachilikka asoslangan bo‘lib, ularning moliyaviy barqarorligiga salbiy ta’sir etuvchi eng katta omil — tabiiy ofatlardir. Ko‘rinadiki, vohaliklarning asosiy daromad manbaiga rahna soluvchi hatarlardan himoyalash uchun zarurat mavjud.

Xo‘sh, xatarlar bilan hisoblashishga odamlarni qanday o‘rgatish mumkin?

Buning uchun keng targ‘ibot-tashviqot ishlarini olib borishdan tashqari, ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifati iste’molchi talab va taklifi bilan o‘zaro muvofiqligiga ishonch hosil qilish lozim bo‘ladi. Yoshi ulug‘, ko‘pni ko‘rgan kishilarning moliyaviy xizmatlarga munosabati jamiyatda sug‘urta madaniyatini rivojlanishida hal qiluvchi ahamiyat kasb etadi.

Shuning uchun, “O’zagrosug‘urta” aktsiyadorlik jamiyati Axborot xizmati Surxondaryoda asosan nuroniylar fikrini o‘rganishga kirishdi. Dastlabki suhbatdoshimiz Sherobod tumanidagi “Sayfulloev Ozodbek” fermer xo‘jaligi ish yurituvchisi Marziya Murodova bo‘ldi.

“— Bolam 70 dan oshdim, umrimning gullagan payti paxtazorlarda yer chopish bilan o‘tdi, — deb yoshlik chog‘larini eslaydi Marziya momo. Ilgari kolxozda ko‘p yillar brigadirlik qilganman. Keyin 2004 yildan to 2017 yilga qadar mana shu fermer xo‘jaligida rahbar bo‘lib ishladim. Hozirda fermani o‘g‘lim Lutfullo boshqaradi. Ammo nafaqada bo‘lsamda, daladagi hamma ishlarga o‘zim bosh-qoshman. Doim paxta va g‘alla rejasini ortig‘i bilan bajarib kelganmiz. Bultur desangiz, qariyb 65 gektarga chigit qadab, mo‘l-ko‘l hosil olishni udda qilolmadik. Shunday jarima bo‘ldiki, quyosh hamma yoqni yondirdi. Bor hosilni zararkunandalar yeb bitirdi. Lekin sug‘urta Jamiyatiga rahmat, 157 million so‘mlik ko‘rilgan zararni qoplab berdi. Shundan beri kimni ko‘rsam aytamanki, ehtiyotingni qilib yur, ko‘za kunida sinadi. Meni eski fermer deb ko‘plar maslahatga keladi. Ularga “O’zagrosug‘urta”bilan shartnoma qiling, kam bo‘lmaysiz, deyman”.

Ma’lumki, kelgusi yil paxta va g‘alla bo‘yicha davlat buyurtmasi bo‘lmaydi, sohada islohot o‘tkaziladi. Marziya momodan fermer xo‘jaligining bo‘lg‘usi rejalarida qanday o‘zgarishlar qilmoqchiligi haqida so‘radik.

— Ekin turlarini ko‘paytirmoqchimiz. Mavsumga mos bozorbop poliz ekinlari, sabzavotlar, yem-xashak ekish mumkin. Chora qilsa ham bo‘ladi. Biz faqatgina faoliyatimizga yangilik kiritmoqchi emasmiz, balki sug‘urta xizmati bilan ham hamkorligikni kuchaytirishni reja qilyapmiz. Chunki, ziyonga chiqishdan hech kim kafolatmaganligini ko‘rdik. Yomoniga tayyor tursangiz, yaxshisi o‘zi keladi, o‘g‘lim.

Yomg‘ir sabab nuroniy onaxon bilan uzoq gaplashish noqulay edi. Biroq ulardagi shijoat, g‘ayrat va ishonchni yoshlarga namuna qilsa bo‘ladi. Ularning burro-burro nutq so‘zlashiga mahliyo bo‘lib, kompaniya xizmatlarini yaxshilash borasidagi takliflarni so‘rash yodimizdan ko‘tarilibdi. Termizda esa bizni juda jiddiy suhbatdosh kutayotganini bilmasdik.

“O‘zagrosug‘urta” aktsiyadorlik jamiyatining viloyat filiali binosida sochlariga oq tushgan, yoshlari 60 ni qoralagan otaxonni suhbatga tortdik. Ko‘rinishidan og‘ir-vazmin, shoshilmasdan sokin gapirardi Hamid aka. Bildikki, ularni sug‘urta dargohiga yetaklagan sabab ko‘tarinki kayfiyatda bo‘lish uchun yo‘l bermaskan.

" — Toshkent yo‘llar institutini 1983 yil muhandis-mexanik mutaxassisligi bo‘yicha tamomlaganman, deb gap boshladi Hamid Karimov. — O’zim yo‘l qurilishda uzoq yillar rahbar va turli lavozimlarda ishlaganman. 2017 yildan boshlab “Termiz trans yo‘l servis” MCHJda rais o‘rinbosari vazifasida ishlayman. Korxonamiz yo‘l qurilish sohasi uchun temir-beton mahsulotlari, zarur jihozlar ishlab chiqaradi va transport xizmati ko‘rsatish bilan shug‘ullanadi. Asosan yuklarni tashib beramiz. O’tgan yil Boysunda korxonamizning yuk avtomashina haydovchisi yo‘l transport xodisasiga uchradi. U qiyalik bo‘ylab harakatlanayotganda boshqaruvni yo‘qotib, yo‘l chetidagi avtomobillarga texnik xizmat ko‘rsatish binosiga borib urilishi oqibatida vafot etdi. Haydovchi yosh yigit edi. Farzandi hali emizikli. Barcha xodimlar sug‘urta himoyasiga olinganligi bois ko‘rilgan barcha moddiy zararni “O‘zagrosug‘urta” AJ qoplab berdi. Arzimas pulga xodimlarni sug‘urta qilganmiz. Lekin baraka topishsin, marhumning turmush o‘rtog‘iga 64 million so‘m o‘tkazib berishdi. Bundan tashqari, chaqoloq parvarishi uchun oyma-oy 250 ming so‘m to‘lashmoqda".

Yuqoridagilardan xulosa chiqarib, Hamid aka yuridik va jismoniy shaxslarini “O’zagrosug‘urta” AJning sug‘urta xizmatlaridan foydalanishga chaqirishini aytib o‘tdi.

"— Bilasizmi, falokat oyoq ostida, u kutilmaganda keladi. O‘z tajribamda bunday voqeliklarga ko‘p guvohman. Shuning uchun qaysi korxona rahbari bilan uchrashsam, albatta, sug‘urta qilish lozimligi haqida targ‘ib qilaman. Kompaniyangiz faoliyatiga omad, qilayotgan hayrli ishlaringiz bardavom bo‘lsin. Og‘ir kunlarda o‘ksik qalblarga yorug‘lik ulashishdek savobli ishingiz uchun Parvadigor barchangizni siylasin", — deb mulzamgina qo‘llarini duoga ochib suhbatimizni yakunladi H.Karimov.

Shu bilan birga, ko‘p suhbatdoshlarimiz “O’zagrosug‘urta” AJ sug‘urta xizmatlarini kengaytirish, yangi sug‘urta turlarini ishlab chiqish va joriy etish hamda targ‘ibot-tashviqot ishlarini jonlashtirish zarurligi bo‘yicha takliflar bildirishdi.

“O‘zagrosug‘urta” AJning Surxondaryo viloyat filiali va uning xududiy bo‘linmalari tomonidan 2019 yilda 21,5 milliard so‘m sug‘urta mukofoti ta’minlandi. Ta’kidlash joizki, olingan sug‘urta majburiyatlari doirasida sodir bo‘lgan sug‘urta hodisalar bo‘yicha jismoniy va yuridik shaxslarga to‘langan tovon puli esa 22 milliardan so‘mdan oshdi. Shundan 515 ta sug‘urta hodisasi tabiiy ofatdan zarar ko‘rgan fermer xo‘jaliklari hisoblanadi.

Bizning vohaga tashrifimizning Qashqadaryoda o‘tkazilgan uchrashuvlardan asosiy farqi shundaki, kompaniyamiz to‘lagan sug‘urta qoplamalaridan bevosita manfaatdor bo‘lmagan, ko‘p yillik tajriba ega shaxslarning “O‘zagrosug‘urta” AJ faoliyati yuzasidan fikrlarini o‘rganish edi. Zero, Jamiyatda ko‘rsatilayotgan xizmatlar sifati hamda ko‘lamini kengaytirishda ushbu xulosalar suv va havodek zarur.

“O‘zagrosug‘urta” AJ

Axborot xizmati